سندیت تعلق « بیاضه » به استان یزد

در اسناد و متعلقات ثبتی در آثار و اسناد بر جا از بیابانک چنین بر قلم آمده که روستای « بیاضه » را تعلق خاطر و هدایتی از دولت حاکمه ی یزد و جزو املاک و اراضی تحت فرمان آن بوده که تاریخ آن در چندین سند به ثبت رسیده از جمله نکات و قدیمی ترین سند متعلق به کتاب « تاریخ قومس » بنا بر قلم استاد دکتر عبد الرفیع حقیقت

، کتاب « بر ساحل کویر نمک » تا لیف استاد « عبد الکریم حکمت یغمایی » و مهمترین و به روز ترین سند آن متعلق به کتابی به نام « آیینه میراث » تالیف ابراهیم دستان ،( یغمای ثانی ) به مقدمه و تصحیح استاد سید علی آل داوود . از زبان وی چنین نوشته به صفحه ی (55) :

« جندق و بیابانک که امروزه نام رسمی آ ن « خور بیابانک » است ناحیه ایی است در کناره کویر مرکزی ایران و با شهرستان سمنان و یزد ، نایین و طبس فاصله ایی تقریبا یکسان دارد و شاید به طبس اندکی نزدیک تر است . اما امروزه از نظر اداری و تقسیمات کشوری جزو شهرستان نایین اصفهان است . این منطقه در دوران قاجاریه به تناوب جزو شهرهای « یزد » ، طبس ، و سمنان بوده و گاه ولایتی مستقل محسوب گردیده و حکمران آن از سوی مرکز تعیین میشده است . این ناحیه مشتمل بر چند شهرک و روستای بزرگ است که معروف ترین آنها : خور ، جندق ، فرخی ، مهرجان ، « بیاضه » ، گرمه ، چاه ملک ، اردیب و ایراج است ، مرکز آن شهر خور است و پس از آنجا ، فرخی و جندق در مقایسه با سایر روستاها بزرگتر است و جمعیت بیشتری دارد …….» .

آثار باقیه از ساخت و معماری بنا ها در بیاضه بیانگر انتقال هنر آمیخن آب و گل و خلق آثار ی به سبک خانه های یزد و میبد و اردکان و ساختارهای خشتی و گلی بر جای مانده از دوران تحت فرمان استان یزد است . و اسناد بر جای مانده از مکاتبات دولت حاکم با والی اصلی آبادی و مهر امضاو سربرگ آن نزد نویسنده محفوظ و در کتاب « بیاضه » اثر مکتوب و منسجم استاد محمد حسین صالح  چنین به ثبت رسیده که تا اواخر دوره فتحعلی شاه قاجار جندق و بیابانک تابع یزد و از سال 1240 هجری قمری تابع سمنانو از سال 1337 هجری قمری تابع خراسان و طبس شده است .