جشن ” تیرگان ” در بیاضه
آذر ۹, ۱۳۹۱
در ایران باستان در حدود 5000 هزار سال پیش جشنی رواج داشت که به آن جشن * تیرگان* میگفتند ، این جشن ریشه در سنتی دیرينه داشت و اجرای آن به این سبک بود که مردم در کنار رود خانه ها و دریاچه های ایران که در آن زمان بسیار بیشتر از الان بوده ، جمع میشدند و این اجتماع در تیر ماه هرسال که در روایات 10تا 13 تیر ماه هرسال ، نقل شده انجام میشده ، و مردم علاوه بر جشن و سرور ، و دعا برای بر قراری و حفظ آب های ایران ودعا برای نزول برکات آسمانی و بارش بارن ، به روی یکدیگر آب میپاشیدند..!! و این جریان یعنی پاشیدن آب بر روی یکدیگر را ، ریشه درباوری قدیمی دارند که در آن معتقد بودن در این روزها ، وقتی حضرت سلیمان نبی درکنار آبی ایستاده بوده پرستویی بر روی مبارک وی آب پاشیده است و این رسم میمون و مبارک بوده و در همان سالها انگار نزولات و برکات آسمانی بیشتر شده است . این رسم که از رسومات ایران باستان وریشه عمیق باستانی در کنار آبهای ایران داشته است در قبل از ورود اسلام به مرکز فلات ایران در منطقه بیابانک رواج داشته و اکنون با چهره ایی مذهبی به گونه ایی دیگر اجرا میشود ، از آنجایی که ، تنها سه ده باستانی و تاریخی *بیادق و جرمق و جندق* در آنزمان معروف به “سه ده” وجود داشته این احتمال که این رسم در کنار دریاچه بیاضه انجام میشده با توجه به آثار باقی مانده بسیار است که شرح کامل آنرا در تالیف اخیر خود متذکر شده ام. این رسم دربیاضه در روز سوم فروردین با چهره ایی کاملا مذهبی با برداشتن (بلند کردن) “نقل” یا “نخل” که نماد تابوت و ضریح مطهر سالار شهیدان امام حسین است ، در روزی که مردم در سرور و شادی هستند و حمل آن به دور آبادی و حرکت در مزارع سرسبز و خواندن مولودی وار اشعار و پخش شیرینی و شربت و همچنین آش رشته که در یکی از مزارع (مزرعه کاملا) با هیزم پخته میشود .برگزار میشود و هر ساله جمعیتی را در این روز در بیاضه به دور خود جمع میکند، ریشه کاملا سنتی و باستانی دارد . جالب ترین نکته این آداب باستانی بیاضه این است که مسیر حمل این نماد حسینی و مردم دقیقا به سمت دریاچه باستانی بیاضه بوده و مردم تا نزدیکی ساحل متروکه قدیمی که در عکس مشاهده میکنید پیش رفته و سپس به سمت شمال آبادی باز میگردند.که بسیار قابل تامل است .مشابه این رسم را در اصفهان و در مشهد اردهال در کاشان به نام “جشن قالی” در گوشه و کنار ایران شاهد هسیتم.
قبلی
دریانوردان بیاضه
جدیدتر